مسجد خان يا مدرسه علميه زمانيه-غرب شهر جرم – بنا ازخشت وگل وآجر وسنگ وگچ ساخته شده است اين بنا مربوط به دوره صفويه است وباني آن شخصي است بنام حاج محمد حسن خان اين بنا حدود دويست سال قبل توسط يكي از افراد خاندان مؤسس آن تعمير گرديد كه تاريخ تعميرآن باحروف ابجدباشعر برسنگي نوشته شده وبربالاي درب ورودي مدرسه قراردارد

درشرق مدرسه مسجدي باسابقه اي همسان قراردارد كه سنگهاي قبر مربوط به افراد عادي درآن وجود داردومزار شيخ قطب الدين محي شيرازي نيز دراين مدرسه است .تعداد طلاب ومدرس همه روزه درمدرسه مشغول تدريس وتحصيل اند،حدود يك هزار نفر درسال بازديدكننده دارد بنابه شماره ي 960 به تاريخ 5/1/1352 متعلق به دوره صفويه درفهرست آثار ملي سازمان ميراث فرهنگي ثبت شده است .مدرسه خان (زمانیه) درسال 1103 قمري به دستور حاج محمد مومن بيگا ساخته شده وبعدهابه وسيله وهمت حاج محمد آقا (پدر حاج محمد حسن خان تمميرشده است .)

درمجموع حجره هاي اين مدرسه 20عدد مي باشد

درقسمت شمالي مدرسه دوحجره كه از بقيه حجره ها بزرگ تر مي باشد مربوط به كلاس هاي درس زمستانه مي باشد

درقسمت جنوبي مدرسه يك ايوان سرپوشيده اما جلو باز وجود دارد كه اين محل براي تدريس دروس حوضوي درتابستان بوده است.

6حجره درقسمت شرقي وغربي مدرسه به صورت تك اتاقي واقع شده است كه مخصوص طلاب مجرد بوده ودرايام تحصيل درانجا زندگي مي كردند.

دربين حياط مدرسه يك حوض 8 ضلعي وجود داردكه دورتادور آن ودرچهارطرف آن باغچه هايي با درختان متنوع كه آب وهواي مناسب هستند همچون نخل وليمو ونارنج ديده مي شود

درضلع غربي مدرسه مسجدي درهمجواري اين مدرسه واقع است كه تاريخ ساخت آن همزمان بااحداث همين مدرسه مي باشد كه ازمسجد نيز داراي راه ورودي مي باشد درچهار ضلع اين بنا چهره هايي بزرگتر وگاهي دربعضي ازگوش ها حجره هايي تودرتو تعبيه شده است كه بنابه گفتار عده اي محل اقامت طلبه هاي متاهل بوده است.

تنها تزئينات موجود دراين بنا آجركاريهاي نماي اين ساختمان است كه به صورت راسته است .ازدلايل ايجاد اين بنا درجهرم نبوديك مكان مذهبي براي تحصيل علوم حوزوي وهمچنين مذهبي بودن مردم شهرستان وعلاقه ي زياد به علم بوده است.

اين بنا به دليل هم مفارن بودن بابناي مدرسه خان شيراز شباهات زيادي درفرم، معماري وفضاهاي موجود در اين بنا دارد.

ازخصوصيات ديگر اين بنا كه كمتر دربناهاي ديگر مشاهده مي شود تقسيمات حجره ها درچهارگوشه ي بنامي باشد ه ازيك ايوان به سه حجره جدا ازهم راه پيدا مي كنيم.

تزئينات جلوي همه ي حجره ها به جز حجره هايي كه درچهار گوشه واقع شده اندبه صورت كادربندي هاي بسيار زياد است ولي حجره هايي كه درچهار گوشه واقع شده اند داراي تزئينات مقرنس مي باشد.

قلعه گبری جهرم واقع بر کوهی کوچک در درون تنگه قلعه گبری واقع شده است.

قلعه گبری محل سکونت زرتشتی ها بوده که در جهرم زندگی می کردند. در حمله اعراب به این منطقه چیزی از این قلعه تاریخی به جای نماند. این قلعه بر روی کوهی باصفا و سرسبز در فاصله کوتاه از از غار سنگشکنان واقع شده است.

این قلعه در جایی قرار گرفته که چشم انداز کل شهر در بر دارد. این قلعه به شکلی بوده است که هیچکس نمی توانسته از این قلعه بالا برود و به آن نفوذ کند، زیرا کوه آن همانند دیوارهایی بلند سد راه می شود.

از شگفتیهای قلعه گبری جهرم چاه این قلعه است که در سنگ کوه حفر شده است.

چاهی به قطر دهانه ۲متر وعمقی نامعلوم که درون سنگ ودر پائین قلعه میباشد.

متاسفانه بقایای زیادی از این قلعه به جای نمانده است، ولی اندک بقایای آن ارزش دیدن دارد.

آدرس: جهرم، فاصله ای کوتاه از غار سنگ شکنان

اين بناي تاريخي بر فراز تپه اي در خيابان آرادگان واقع شده است. شهرداري اخيراَ اقدام به نور پردازي بنا و ساخت آب نما در پاي اين تپه نموده كه تبديل به مكاني تفريحي گرديده است.

اين غار بزرگترين غار دست ساز خاورميانه و يكي از بزرگترين و زيباترين غارهاي مصنوعي جهان است. بعضي از دهانه هاي غار آنقدر وسيع هستند كه به راحتي يك اتومبيل ار آن عبور مي كند و از دهانه غار مي توان تمام شهر راديد.

اين غار زيبا دركوههاي واقع در قسمت فوقاني بلوار مادر قرار دارد.

بقایایی از جاده تاریخی ۴۰۰ ساله در شهرستان جهرم وجود دارد که اهالی منطقه آن را جاده ادویه می نامند. جاده ادویه در دوره صفویه در بندرعباس احداث شده و از شهرهای لار و جهرم نیز می گذشته و به اصفهان می رسیده است. در محدوده مسیر این جاده در نزدیکی روستای چاه تلخ چهار آب انبار و دو کاروانسرا وجود دارد اما از آن مسیر به بعد کوهستانی است و جاده سنگ فرش کوهستانی به چشم می خورد که در نوع خود یکی از شاهکارهای مهندسی و جاده سازی به شمار می آید.

در زمانهای گذشته تجار و مردم در آن زمان محصولاتی مانند پارچه و ادویه را از هندوستان وارد بندر عباس و از آنجا به شهرهای دیگر از جمله اصفهان می بردند به همین دلیل نام ادویه را برای این جاده انتخاب کرده اند. اکنون تنها پنج کیلومتر از این جاده در شهرستان جهرم سالم باقی مانده است و حدود یک کیلومتر از آن جاده سنگ فرش است و بقایای آثاری تاریخی نیز در ادامه مسیر دیده می شود. همچنین بنابر اظهار برخی از کارشناسان در دوره صفوی نیز پلی در این منطقه ساخته شده که متاسفانه هم اکنون اثری از آن وجود ندارد

شاردن از سیاحان به نام در سال ۱۰۵۹ هجری شمسی از جاده ادویه عبور کرده و در سفرنامه خود نوشته که در کوه البرز به عنوان سخت ترین و خطرناکترین کوهی که در ایران وجود دارد و جاده ای سنگ فرش شده با عرض بیش از چهار قدم تنها مسیر عبوری از این کوه است. در قله این کوه سه آب انبار وجود دارد که به دلیل خشکسالی بودن آب هستند.

دروازه پیر شبیب از آثار تاریخی و دیدنی دوران قاجاریه است که در داخل شهر جهرم واقع شده است. این بنای تاریخی از دالانی با سقفی گنبدی تشکیل شده که دارای تزیینات چون عرقچین و مقرنس کاری است.

اين بازار كه ظاهري سنتي دارد در مركز شهر جهرم در ميدان شهدا قرار دارد

این بازار همانطور که از نامش پیداست، یکی از یادگارهای به جای مانده از اواخر دوران زندیه است. به این بنا لقب خواهر دوقلوی «بازار وکیل» در شیراز را داده‌اند بازار زندیه از جمله بازارهای صلیبی است که از چهار سوق زیبا در وسط آن تشکیل شده است. همچنین بازار زندیه دارای چندین کاروانسرا، مسجد و حمام دیدنی است.

غار وراء در نزدیکی جاده جهرم – لار در استان فارس قرار دارد. وراء در فارسی میانه به معنای دژ، قلعه، بلندا، کنار، پهلو آمده است

پیشینه تاریخی این غار به چهار دوره تاریخی تقسیم می‌شود: دوران باستان تا زمان ساسانیان، ساسانیان تا اسلام، پس از اسلام و دوران معاصر.

از آنجایی که این غار در جهت برآمدن خورشید قرار دارد، می‌توان گفت در دوران باستان تا زمان ساسانیان مکان مناسبی برای نیایش بامدادی و مراسم قربانی کردن گاو بوده است. به همین دلیل از این غار در برخی منابع با نام معبد خورشید نیز معرفی شده است.

این غار در دوران پس از اسلام تا دوران معاصر به خاطر موقعیت سوق‌الجیشی مناسب و ایمنی کافی و همچنین آب گوارایی که از سقف آن می‌چکد، کاربری زیادی داشته است.

در دوران معاصر این غار بیشتر مورد استفاده شکارچیان بوده و به همین دلیل آسیب‌های جدی به غار وارد شده است.

در سال ۱۳۱۶ نخستین دوره مرمت غار وراء انجام شد. پس از انقلاب نیز با همیاری مردم نیکوکار جهرم، کار بازپیرایی غار و پیرامون آن توسط کوهنوردان صورت گرفت.

منطقه شکار ممنوع کوه گرم در موقعیت جغرافیایی N2837 تا N2857 و E5248 تا E5332 در استان فارس واقع است. منطقه شکار ممنوع کوه گرم با وسعت حدود ۸۰۰۰۰ هکتار در شمال غرب شهرستان جهرم در استان فارس و جنوب ايران واقع شده و از سال ۱۳۷۴ تحت عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی گرديده است. فون خزندگان اين منطقه از فروردين ۱۳۸۶ تا فروردين ۱۳۸۷ مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. برای نمونه‌برداری از خزندگان، ۳ کوادرات در اندازه ۱۰۰ × ۱۰۰ متر در ارتفاعات مختلف انتخاب و در مجموع از ۲۲۵ تله چاله‌ای (چال تله) (pitfall) در دو اندازه مختلف استفاده گرديد. از کوادرات‌ها با فاصله زمانی حدود سه هفته به مدت سه ماه بازديد شد و نمونه‌های به دام افتاده جمع‌آوری، به آزمايشگاه منتقل، در محلول فرمالين ده درصد تثبيت و با استفاده از منابع معتبر مختلف شناسايی شدند. به طور کلی، بر اساس عمليات ميدانی انجام شده و نيز نتايج حاصل از بررسی کوادرات‌ها، ۲۰ گونه خزنده شامل ۲ گونه لاک پشت متعلق به ۲ جنس و ۲ خانواده، ۸ گونه مار متعلق به ۸ جنس و ۳ خانواده و نيز ۱۰ گونه سوسمار متعلق به ۱۰ جنس و ۵ خانواده شناسايی و وضعيت حفاظتی آنها مشخص گرديد.

موقعیت جغرافیایی : شمال غربی شهرستان جهرم

ویژگیهای منطقه: دو رشته کوه بهم پیوسته بنام کوه گورم (۲۷۶۱ متر ارتفاع) ، کوه نمک (۲۸۴۶ متر ارتفاع) – رودخانه قره آغاج در قسمت شمال غربی و غرب – رودخانه شور در قسمت جنوب و غرب

وسعت : حدود ۵۰۰۰۰ هکتار

پوشش گیاهی منطقه ممنوعه شکار گورم جهرم

عمده ترین گیاهان منطقه:

ارس، بنه، گلخنک، کیکم، بادام و انجیر وحشی، تنگرس،خشک، مورد، خرزهره، استبرق، کنار،آلبالو وحشی،ورک،گوش بره، گون، فرنیون، خارشتر، درمنه،اسپرس، کاکوتی، کنگر وحشی، آنغوزه، ریش بز، بومادرون،شکرتینال، کما،جاشیر، ارژن، اسفند،ختمی،پیاز کوهی،کلاه میرحسین، تنگرس

حیات وحش منطقه ممنوعه شکار گورم جهرم:

بز و پازن وحشی، قوچ و میش وحشی،هو (در قسمت دشت بندرت)،پلنگ

، گرگ، روباه، خرگوش، تشی، لاک پشت، کبک، تیهو، فمری، دارکوب، چک چک کوهی، کمرکاکلی، انواع کبوتر، هدهد، انواع کوکر، لاشخور، عقاب، سنگ چشم، چکاوک، چرخ ریسک، پرستو، توکا، بلبل خرما، زنبورخور، سبز قبا، پری شاهرخ، سلیم طوقی، کیلو، کلاغ، گنجشک

منابع آبی منطقه ممنوعه شکار گورم جهرم

عمده ترین منابع آبی علاوه بر رودخانه قره آغاج عبارتند از: چشمه سلیمانی، چشمه خرزهره، آب زرک، آب حصین چاه تخته سنگ – آب شور – خوشاب هکان- چشمه کنگری

اين پارك زيبا  در خيابان آزادگان ، در قسمت فوقاني قدمگاه ، در دره يك كوه زيبا واقع شده است. كه علاوه بر قسمت پارك ، خود كوهستان هم به عنوان مكاني تفريحي و ورزشي مورد استفاده مردم قرار مي گيرد